روش ژاکت‌بندی در مقاوم‌سازی
روش ژاکت‌بندی یکی از روش‌های مؤثر در مقاوم‌سازی ساختمان‌ها به حساب می‌آید. این روش عمدتاً برای افزایش ظرفیت باربری و ارتقاء دوام سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چرا ژاکت‌بندی؟
سازه‌های موجود به دلایل مختلفی مانند تغییر در کاربری، افزایش بار زلزله بر مبنای آیین‌نامه‌های جدید، آسیب‌دیدگی‌های ناشی از شرایط محیطی یا اشتباهات اجرایی ممکن است نیاز به مقاوم‌سازی داشته باشند. ژاکت‌بندی از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به‌طور مؤثر مقاومت و پایداری ساختار را افزایش دهد.
انواع ژاکت‌بندی
- ژاکت‌بندی بتنی:
- در این روش، از یک لایه بتن مسلح اضافی که بر روی اجزای اصلی سازه اجرا می‌شود، استفاده می‌شود.
- مزایا: افزایش سختی و مقاومت خمشی و برشی، محافظت بیشتر در برابر خوردگی.
- معایب: وزن اضافی سازه، تغییر در ابعاد و معماری داخلی.
- ژاکت‌بندی فولادی:
- شامل اضافه کردن قلاب‌های فولادی یا پروفیل‌های فولادی به اجزای بتنی موجود است.
- مزایا: روند اجرا سریع‌تر از بتن بوده و نیازی به افزایش زیاد ابعاد ظاهری ندارد.
- معایب: هزینه بالاتر و نیاز به پوشش ضد زنگ.
- ژاکت‌بندی مرکب (FRP):
- استفاده از مواد کامپوزیتی مانند فیبرکربن و فیبر شیشه که به سطوح بتنی چسبانده می‌شود.
- مزایا: وزن سبک، خورده نشدن، قابلیت اجرای سریع.
- معایب: هزینه نسبتا بالا و حساسیت به شرایط محیطی.
مراحل اجرایی ژاکت‌بندی
- بررسی و ارزیابی اولیه:
تشخیص نقاط ضعف سازه و انتخاب نقاطی که نیاز به مقاوم‌سازی دارند.
- طراحی جزییات:
طراحی براساس نیاز مقاومتی و نوع ژاکت مناسب (بتنی، فولادی، یا مرکب).
- آماده‌سازی:
بتن‌زدایی سطح موجود و ایجاد سطح زبر جهت بهتر چسبیدن لایه جدید.
- نصب آرماتور یا پروفیل:
بسته به نوع ژاکت‌بندی، آرماتورها یا قلاب‌های فولادی نصب می‌شوند.
- اجرا:
اعمال لایه بتن یا چسباندن لایه مرکب FRP مطابق با طراحی.
- عمل‌آوری:
عدالت آهسته لایه‌های به‌کار‌رفته جهت تضمین کیفیت و دوام.
نکات مهم در ژاکت‌بندی
- مدیریت وزن: دقت در تغییرات وزنی و کنترل افزایش وزن سازه.
- مطابقت با آیین‌نامه‌ها: اطمینان از اینکه طراحی و اجرای روش مقاوم‌سازی براساس آخرین استانداردها صورت گرفته است.
- نظارت کیفی: اجرای صحیح و نظارت کامل بر تمامی مراحل کاری جهت جلوگیری از نقص‌های اجرایی.
روش ژاکت‌بندی نه تنها در بهبود ظرفیت باربری سازه‌ها موثر است، بلکه در افزایش عمر مفید و ایمنی آنها نیز نقش بسزایی دارد.
