جهت تیرریزی تیرچه‌ها
سقف تیرچه و بلوک، یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین سیستم‌های سقفی در صنعت ساختمان‌سازی ایران به شمار می‌آید. این نوع سقف ترکیبی از تیرچه‌های بتنی و بلوک‌های سقفی است که به دلیل مزایای متعدد، از جمله سبک بودن، هزینه‌های کمتر نصب و اجرای سریع، مورد توجه مهندسان و پیمانکاران قرار گرفته است. یکی از موارد مهم در استفاده از سقف‌های تیرچه بلوک، توجه به جهت تیر ریزی در مرحله طراحی است. این موضوع تأثیر مستقیم بر عملکرد و ایمنی سقف دارد. در ادامه، برخی نکات اساسی درباره تیرریزی این نوع سقف‌ها بررسی خواهد شد:
1. نکات اجرایی
2. حداکثر طول محاسباتی
نکات اجرایی و حداکثر طول محاسباتی:
- تیرریزی در چشمه‌های باربر مربع: در حالتی که چشمه‌های باربر کف به شکل مربع باشند، بهترین حالت تیرریزی به‌صورت شطرنجی است تا تمامی تیرها به‌طور مؤثر در باربری مشارکت کنند.
- تیرریزی در چشمه‌های باربر مستطیلی: در صورتی که چشمه باربر مستطیلی باشد و طول دهانه کمتر از 6 متر باشد، بهتر است جهت تیرچه‌ریزی در امتداد طول بیشتر باشد. در این حالت، تیرچه‌ها بر روی تیر اصلی کوتاه‌تر قرار خواهند گرفت و تعداد تیرچه‌های مورد استفاده کاهش می‌یابد.
- حداکثر طول دهانه: بر اساس نشریه 543، حداکثر طول دهانه برای سقف تیرچه بلوک به شرح زیر است:
برای استفاده از تیرچه تک: 5 متر
برای استفاده از تیرچه دوبل: 6 متر
برای سقف تیرچه کرومیت: 8 متر
- تیرریزی برای دهانه‌های بزرگ‌تر از 6 متر: در صورتی که طول دهانه تیرچه بیشتر از 6 متر شود، توصیه می‌شود تیرچه‌ها در امتداد دهانه کوتاه‌تر قرار گیرند تا توزیع بار به‌طور مؤثرتری انجام شود.
- استفاده از دیوار برشی: اگر در یکی از اضلاع چشمه باربر دیوار برشی وجود داشته باشد، بهتر است تیرچه‌ها بر روی این دیوار قرار داده شوند. این اقدام، سبب سهولت در انتقال بار زلزله دیافراگم به دیوار خواهد شد.
- بهینه‌سازی طول میلگرد: اگر طول هر یک از اضلاع چشمه باربر به گونه‌ای باشد که طول میلگرد استفاده‌شده در آن مضربی از 12 شود (مثلاً دهانه 6 متری)، در این صورت ضایعات مصالح به حداقل خواهد رسید. لازم به ذکر است که این مورد بیشتر برای تیرچه‌های کارگاهی حائز اهمیت است و در تیرچه‌های کارخانه‌ای (صنعتی) از اهمیت کمتری برخوردار است.
این نکات اجرایی و محدودیت‌های طول دهانه در طراحی و اجرای سقف‌های تیرچه بلوک از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به بهبود عملکرد و ایمنی سازه کمک کند.
